HAVA KİRLİLİĞİ
Çevremizi saran, soluduğumuz ve yaşam için önemli öğelerden biri olan havanın, doğal bileşiminin değişime uğrayarak insan sağlığına zararlı bir özellik kazanmasına hava kirliliği denir.
Hava kirliliğine neden olan kirletici kaynaklar
• Sanayi kuruluşları:Çeşitli kirletici gaz ve maddeleri bacaları aracılığı ile havaya yaymaktadır.
• Termik santraller:yüksek oranda Kükürtdioksit emisyonları nedeniyle çevreye ciddi zararlar vermektedir. Ülkemizde bitki örtüsü tarımsal üretim ve ormanlarda kayıplara neden olmuştur.
• Yakma tesisleri:evsel ve endüstriyel çeşitli atıkların yakılması sonucu oluşan emisyonlar atmosfere yayılmakta ve canlı yaşamını olumsuz etkilemektedir.
• Konut ve işyerleri:ısıtılması için kullanılan yakıtların yanması sonucu oluşan gazların bacalardan atmosfere yayılması
• Taşıt araçları: tüm motorlu taşıtların kullandıkları yakıtın yanması ve egzozdan havaya verilmesi
• Orman ve bitki örtüsünün yanması
• Yanardağlar
• Maden ocakları
HAVA KİRLETİCİLERİ
• Toz kirleticiler
• Gaz kirleticiler
Kükürtoksitler(SOx)
Kükürtdioksitler(SO2)
Karbonoksitler(COx)
Karbonmonoksitler(CO)
Karbondioksitler (CO2)
Azotoksitler (NOx)
Hidrokarbonlar(HC)
Kurşun
Florlu gazlar
Ozon (O3)
Endüstriyel işlemlersonucu oluşan gazlar
Fotokimyasal sis
Aerosoller(ince tanecikler)
Kokular
Asit yağışları
Bulutlardan yere inen yağmur havada asılı halde duran kirleticileri bünyesinde tutarak yere indirir.havada bulunan asit içerikli gaz kirleticiler sonucu yağmur asidik özelliği artar ve doğal bitki örtüsü,tarımsal üretim,çayırlar üzerinde tahrip edici etki yapar.
Hava kirliliğine neden olan zehirli gazların ilk etkisi insan vücudunun dış kısımları üzerinde görülmektedir. Göz, saç, deri üzerinde olumsuz etkiler buna örnek gösterilebilir. Hava kirliliğinin yoğun olduğu yörelerde sisli, rutubetli havada veya hafif çisentili yağışlarda havadaki gazların aside dönüşmesi sonucu saçlar ve deri üzerinde çeşitli etkiler gözlenebilmektedir. Kirliliğin ikinci ve en önemli etkisi vücudun iç kısımlarında ortaya çıkmaktadır. Solunum yoluyla kirli hava ağız, boğaz, nefes borusu ve akciğerlere ulaşmakta ve oradan kana karışarak vücudun çeşitli iç organlarına girmektedir. Solunum yetersizliği, astım, bronşit, halsizlik, iştahsızlık, en tehlikelisi kanser ve anemi gibi rahatsızlıkların nedenleri arasında hava kirliliği önemli bir yer işgal etmektedir.
HAYVANLAR ÜZERİNE ETKİLERİ
Hayvanların hava kirliliğinden etkilenmesi solunum yoluyla ve beslenme sırasında aldıkları kirletici maddelerden kaynaklanmaktadır. Gıdalar yoluyla alınan kirleticilerin etkisi havadan solunum yoluyla alınandan daha önemlidir. Özellikle gıdaların büyük payı vardır. Kirleticilerden etkilenen yörelerde yetiştirilen yem bitkileri kirletici kimyasal maddeleri emilme yoluyla etkilemekte, bitki dokusunda biriken kirleticiler beslenme sırasında hayvanların vücuduna girmektedir. Et, süt ve yumurtasından yararlandığımız hayvanların kirlenmeden etkilenmesi onların ürünlerini yiyerek beslenen insanlara dolaylı olarak yönelmektedir.
BİTKİLER ÜZERİNE ETKİLERİ
Hava kirliliğinin bitki örtüsü üzerindeki etkilerini görmek amacıyla çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Bu konudaki en yoğun çalışmalar “asit yağışları”nın ormanlar üzerindeki etkileri üzerinedir. Almanya ‘da ortaya çıkan orman ölümleri büyük oranda asit yağışlarından kaynaklanmıştır. Binlerce hektar alan ormansız kalmıştır.
EŞYALAR ÜZERİNE ETKİLERİ
Eşyalarve binalar üzerine etkileri günlük yaşamda pek fark edilmemekle birlikte hava kirliliğinin kullandığımız eşyalar, giysiler ve yapılar üzerinde de etkileri vardır. Kirletici gaz ve tozlar havanın nemi ile birleşerek ortamda asidik etkiler yaratır. Kumaş, metal ve ahşap eşyalar üzerinde etkili olur. Binaların dış cephelerinin kararmasına ve aşınmasına neden olur.
kaynak: http://www.frmtr.com/lise-bilgi-istekleri/776605-hava-kirliligi-nedir-nedenleri-ve-etkileri-nelerdir-nasil-olculur.html
Çevremizi saran, soluduğumuz ve yaşam için önemli öğelerden biri olan havanın, doğal bileşiminin değişime uğrayarak insan sağlığına zararlı bir özellik kazanmasına hava kirliliği denir.
Hava kirliliğine neden olan kirletici kaynaklar
• Sanayi kuruluşları:Çeşitli kirletici gaz ve maddeleri bacaları aracılığı ile havaya yaymaktadır.
• Termik santraller:yüksek oranda Kükürtdioksit emisyonları nedeniyle çevreye ciddi zararlar vermektedir. Ülkemizde bitki örtüsü tarımsal üretim ve ormanlarda kayıplara neden olmuştur.
• Yakma tesisleri:evsel ve endüstriyel çeşitli atıkların yakılması sonucu oluşan emisyonlar atmosfere yayılmakta ve canlı yaşamını olumsuz etkilemektedir.
• Konut ve işyerleri:ısıtılması için kullanılan yakıtların yanması sonucu oluşan gazların bacalardan atmosfere yayılması
• Taşıt araçları: tüm motorlu taşıtların kullandıkları yakıtın yanması ve egzozdan havaya verilmesi
• Orman ve bitki örtüsünün yanması
• Yanardağlar
• Maden ocakları
HAVA KİRLETİCİLERİ
• Toz kirleticiler
• Gaz kirleticiler
Kükürtoksitler(SOx)
Kükürtdioksitler(SO2)
Karbonoksitler(COx)
Karbonmonoksitler(CO)
Karbondioksitler (CO2)
Azotoksitler (NOx)
Hidrokarbonlar(HC)
Kurşun
Florlu gazlar
Ozon (O3)
Endüstriyel işlemlersonucu oluşan gazlar
Fotokimyasal sis
Aerosoller(ince tanecikler)
Kokular
Asit yağışları
Bulutlardan yere inen yağmur havada asılı halde duran kirleticileri bünyesinde tutarak yere indirir.havada bulunan asit içerikli gaz kirleticiler sonucu yağmur asidik özelliği artar ve doğal bitki örtüsü,tarımsal üretim,çayırlar üzerinde tahrip edici etki yapar.
Hava kirliliğine neden olan zehirli gazların ilk etkisi insan vücudunun dış kısımları üzerinde görülmektedir. Göz, saç, deri üzerinde olumsuz etkiler buna örnek gösterilebilir. Hava kirliliğinin yoğun olduğu yörelerde sisli, rutubetli havada veya hafif çisentili yağışlarda havadaki gazların aside dönüşmesi sonucu saçlar ve deri üzerinde çeşitli etkiler gözlenebilmektedir. Kirliliğin ikinci ve en önemli etkisi vücudun iç kısımlarında ortaya çıkmaktadır. Solunum yoluyla kirli hava ağız, boğaz, nefes borusu ve akciğerlere ulaşmakta ve oradan kana karışarak vücudun çeşitli iç organlarına girmektedir. Solunum yetersizliği, astım, bronşit, halsizlik, iştahsızlık, en tehlikelisi kanser ve anemi gibi rahatsızlıkların nedenleri arasında hava kirliliği önemli bir yer işgal etmektedir.
HAYVANLAR ÜZERİNE ETKİLERİ
Hayvanların hava kirliliğinden etkilenmesi solunum yoluyla ve beslenme sırasında aldıkları kirletici maddelerden kaynaklanmaktadır. Gıdalar yoluyla alınan kirleticilerin etkisi havadan solunum yoluyla alınandan daha önemlidir. Özellikle gıdaların büyük payı vardır. Kirleticilerden etkilenen yörelerde yetiştirilen yem bitkileri kirletici kimyasal maddeleri emilme yoluyla etkilemekte, bitki dokusunda biriken kirleticiler beslenme sırasında hayvanların vücuduna girmektedir. Et, süt ve yumurtasından yararlandığımız hayvanların kirlenmeden etkilenmesi onların ürünlerini yiyerek beslenen insanlara dolaylı olarak yönelmektedir.
BİTKİLER ÜZERİNE ETKİLERİ
Hava kirliliğinin bitki örtüsü üzerindeki etkilerini görmek amacıyla çeşitli araştırmalar yapılmıştır. Bu konudaki en yoğun çalışmalar “asit yağışları”nın ormanlar üzerindeki etkileri üzerinedir. Almanya ‘da ortaya çıkan orman ölümleri büyük oranda asit yağışlarından kaynaklanmıştır. Binlerce hektar alan ormansız kalmıştır.
EŞYALAR ÜZERİNE ETKİLERİ
Eşyalarve binalar üzerine etkileri günlük yaşamda pek fark edilmemekle birlikte hava kirliliğinin kullandığımız eşyalar, giysiler ve yapılar üzerinde de etkileri vardır. Kirletici gaz ve tozlar havanın nemi ile birleşerek ortamda asidik etkiler yaratır. Kumaş, metal ve ahşap eşyalar üzerinde etkili olur. Binaların dış cephelerinin kararmasına ve aşınmasına neden olur.
kaynak: http://www.frmtr.com/lise-bilgi-istekleri/776605-hava-kirliligi-nedir-nedenleri-ve-etkileri-nelerdir-nasil-olculur.html
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder