28 Mayıs 2013 Salı

Natural sources and how to protect them.



Doğal Kaynaklarımız Nedir Ve Kaça Ayrılır

Doğal Kaynaklarımız Nasıl Korunabilir
Doğal Kaynaklarımızın Önemi Nedir


Doğada kendiliğinden oluşmuş, insan aklı ve tekniğinin ürünü olmayan, meydana gelme aşamasında insanın herhangi bir rolünün bulunmadığı bütün zenginlik kaynakları “doğal kaynak” olarak adlandırılır Kısaca doğada bulunan ve insan ihtiyacını karşılayabilecek her şeye denir


Ayrıca doğal kaynaklara ilgili bir diğer hususta insansız bir doğada doğal kaynakların hiçbir hükmü yoktur Geniş açıyla bakınca insan dışındaki her türlü doğada bulunan varlıklar doğal kaynaktır

Tarımda kullanılan topraklar, bitki ve hayvanlar, maden filizlerine sahip kayalar, petrol, kömür uranyum, inşaatlarda kullanılan taşlar, güneş ışığı, hava, su gibi insan ve çevresini etkileyen tüm faktörler doğal kaynak ifadesi ile belirtilir Çünkü herhangi bir varlığa kaynak hükmü insan sayesinde verilmektedir

İktisadi gözle bakılınca üretim faaliyetleri içinde emek önemli bir faktör olduğu için insani dahi doğal kaynaklar içinde sayan ekonomik görüşler vardır 

Dünya üzerinde yapılan pek çok beşerî faaliyetin temelinde doğal kaynaklar vardır Diğer faaliyetler bu kaynaklar üzerinde şekillenir Örneğin, tarım aslında beşeri bir faaliyettir Ancak faaliyetin esas kaynağı doğal bir kaynak olan tarım topraklarıdır Aynı şekilde sular da doğal bir kaynak olup bu ortamda yapılan ulaşım, turizm, balıkçılık ve su ürünleri avcılığı ve yetiştiriciliği etkinlikleri birer beşeri faaliyettir


Doğal Kaynaklanın Sınıflandırılması

Doğal kaynaklar, çok fazla çeşitlilik gösterir Örneğin, günlük hayatta kullandığımız kâğıt, kalem, evlerimizde kullandığımız eşyalar birer doğal kaynak ürünüdür Çeşit bakımından zengin olan doğal kaynaklar değişik ölçütler göz önüne alınarak sınıflandırılabilirBu sınıflandırma temelde tükenebilen doğal kaynaklar ve tükenmeyen doğal kaynaklar şeklinde olmaktadır Şimdi bu sınıflandırmanın hangi ölçütlere göre yapıldığını aşağıdaki kavram haritasını inceleyerek görelim

ATükenmeyen Doğal Kaynaklar

1Daimi Kaynaklar:

a)Rüzgar

b)Su

c)Güneş

d)Dalga

2Belli şartlarda kendini yenileyebilen Kaynaklar:

a)Orman

b)Jeotermal Kaynaklar

c)Toprak

d)Hava

BTükenen Doğal Kaynaklar:

1Petrol

2Doğal gaz

3Kömürler

4Madenler

1-Tükenmeyen Doğal Kaynaklar: Tükenmeyen doğal kaynaklar kendi arasında daimi kaynaklar ve belli koşullar dâhilinde kendini yenileyebilen kaynaklar şeklinde ikiye ayrılır

A- Daimi Kaynaklar: Kullanıldığı zaman kendilerini üreme veya madde döngüleri yoluyla yenileyerek tükenmeyen kaynaklardır Genelde tüm canlı kaynaklar bu gruba girer Su, rüzgâr, güneş, dalga

1-Rüzgâr: Yüksek ve alçak basınç merkezleri arasındaki basınç farkından kaynaklanan yatay yönlü hava hareketleridir Rüzgâr enerjisinden elektrik enerjisi üretiminde yararlanılmaktadır Rüzgâr enerjisinden yararlanabilme, rüzgârın esiş hızına bağlı olduğu için sınırlı bölgelerde kullanılabilmektedir Rüzgâr enerjisi kullanan sistemlerin çevreye zararları oldukça azdır

2-Dalga: Dalgalardaki enerjinin kaynağı rüzgârlardır Sadece deniz kıyılarında yararlanılabildiği için Dünya'da kullanma olanakları sınırlıdır Tüm Dünya'da bir yılda dalgalardan elde edilecek enerjinin, 200 milyon taş kömüründen elde edilecek enerjiye denk geldiği tahmin edilmektedir

3-Güneş: Güneş enerjisinden ısıtma ve soğutma sistemlerinde, elektrik enerjisi üretiminde, havalandırma tesislerinde yararlanılmaktadır Gelecekte güneş enerjisine dayalı teknolojilerin gelişmesiyle güneş enerjisi kullanımı daha da yaygınlaşacaktır

4-Su: Su canlıların hayatlarını sürdürebilmeleri için zorunlu bir kaynak olup, yaşamın sürekliliğini sağlayan doğal bir kaynaktır Ayrıca döngü yoluyla belli ölçülerde kendini yenileyebilen bir kaynaktır Ayrıca içinde çeşitli canlıların yaşadığı doğal bir ortamdır

Sular; yer üstü, yeraltı ve atmosfer arasında sürekli hareket halindedir Yeryüzüne yağış olarak düşen su, yer üstü ve yeraltı su kaynaklarını besler 

Başlıca su kaynakları; Okyanuslar, denizler, akarsular, göller, sulak alanlar, buzullar, yeraltı suları ve havadaki su buharıdır



B- Belirli Şartlar Dâhilinde Kendini Yenileyebilen Kaynaklar: Belli ölçülerde kullanıldığı zaman veya olağan yıllık artışlarını aşmayacak şekilde kullanıldığı sürece madde döngüler yoluyla kendilerini yenileyebilen kaynaklardır

Orman: Ormanlar doğru bir şekilde işletildiği ölçüde kendini yenileyen bir kaynaktır Ayrıca çeşitli bitki ve hayvanları barındıran bir ekosistemdir Ormanlar, sayısız ürünleriyle ve işlevleriyle yüzyıllardır insanlar için vazgeçilmez bir kaynaktır

Ormanların ekonomik Yararları:

Ana ürünler olarak; Odun, kertse, kâğıt, mobilya, tel ve maden direği, travers;

Yan ürünler olarak kozalak, şimşir, reçine, palamut, kestane, reçine, ıhlamur, ada çayı, sığla yağı vb elde delir

Doğal Kaynakların Faydaları:

Doğal kaynakların insan ve toplum hayatında çok önemli bir yeri vardır Yaşamı fonksiyonel hâle getiren araç ve gereçlerin tamamına yakını doğal kaynaklardan sağlanmaktadır 

İnsanlar da doğadaki her canlı gibi yaşamak için madde ve enerji kullanmak zorundadır Canlılar madde ve enerji ihtiyaçlarını doğal kaynakları kullanarak karşılarlar İnsanlar ilk çağlardan itibaren doğal kaynaklardan farklı şekillerde yararlanmışlar, bunun sonucunda da medeniyetler ortaya çıkmıştır Sanayi toplumu, uzay çağı ve bilgi toplumunun doğuşu da doğal kaynaklardan sağlanan ürünler sayesinde gerçekleşmiştir

Etrafımıza baktığımızda insan eliyle yapılmış yollar, köprüler, fabrikalar, binalar, otomobiller, barajlar görürüz Bir an olsun dünya üzerinde insan faaliyetlerinin hiç olmadığını ya da yaşanmadığını düşünelim O zaman dünyadaki değişim doğal haliyle devam edecekti Oysa doğa insan faaliyetleri sonucunda şekillenmekte, insanların yaşadıkları alanları kendilerine uyarlaması ile farklı bir boyut ve özellik kazanmaktadır 

kaynak : http://www.bilgizenginleri.com/cografya/9521-dogal-kaynaklar-nedir.html





















Hiç yorum yok:

Yorum Gönder